Son yıllarda kuraklık ve aşırı sıcaklar nedeniyle su kaynaklarının olumsuz etkilendiği Van Gölü havzasında, mart ayı, 2003’ten bu yana en çok yağış alan ay olarak kayıtlara geçti.
Küresel ısınma ve kuraklığın etkilerinin en çok hissedildiği yerlerden Van Gölü havzasında bu ay etkili olan sağanak ve kar, bölgedeki su kaynakları için umut oldu.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, AA muhabirine, son birkaç yıldır kış ve bahar dönemlerinde özellikle Van Gölü havzasına yeterince yağışın düşmediğini, bu yüzden hem göl hem barajlar hem de yer altı sularının yeterince beslenemediğini söyledi.
Havza ve çevresinde yaşanan aşırı buharlaşmanın, su kaynaklarındaki seviyenin düşmesine neden olduğunu belirten Alaeddinoğlu, şunları kaydetti:
“Van Gölü havzasında yağışlar, son 20 yıldır sonbahardan kış ve ilkbahara kaymış, yağış kardan yağmura dönüşmüştü. Özellikle son 4-5 yıldır havzaya düşen yağış miktarında azalma, sıcaklığa bağlı buharlaşmada çok ciddi bir artış vardı. Bu da doğal olarak başta Van Gölü olmak üzere havzadaki göllerin seviyesinde düşüşe, küçük göllerin kurumasına neden olmuştu. Aralık 2023’ten marta kadar artarak devam eden yağışlar havzada pozitif etki oluşturacak. Bu yağışların benzerini 2000’li yılların başında yaşamıştık. Son verilere göre havzaya martta ortalama 87-90 milimetre yağışın düştüğü kaydedildi. Bu çok olumlu bir gelişme.”
“Havza bu yıl ihtiyaç duyduğu yağışı aldı”
Havzada etkili olan yağışların küresel ısınmaya bağlı oluşan kuraklıktan etkilenen barajlar, göletler ve tarım arazileri için umut olduğunu ifade eden Alaeddinoğlu, “Yağışlar ekosistemin, tarım arazilerinin, içme ve tarımsal sulamanın, canlıların, göç rotası üzerinde bulunan kuşların, Van Gölü’nde yaşayan inci kefallerinin hayat bulması anlamına geliyor. Son yıllarda etkili olan kuraklık ve şiddetli buharlaşmadan dolayı küçük göller tamamen kurumuş, topraktaki su seviyesi çok azalmıştı. Suya ihtiyaç vardı. Havza bu yıl ihtiyaç duyduğu yağışı aldı. Kuruyan göller tekrar suya kavuşuyor. Topraktan sızan sular kaynakları, kaynaklar da akarsuları besleyecek. Olumlu etkileri görmeye devam edeceğiz. Yağışlar havzadaki su seviyesinde artışa ve iyileşmeye yol açacak. Van Gölü’nde su miktarı artacak.” diye konuştu.
Bu yıl kar ve yağmur şeklinde düşen yağışların havzanın su ihtiyacını karşıladığının altını çizen Alaeddinoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Yıl içinde etkili olan yağışlar havzaya büyük bir fayda sağlıyor ancak martta düşmeye devam eden yağışların faydası çok daha fazla. Kış aylarının belli periyotlarında düşmeyen kar, son birkaç haftada yağdı. Neredeyse her gün yağışlı geçiyor. Marttaki yağış oranının, 2000’li yılların mart aylarındaki yağış oranlarının çok daha üzerinde olduğunu görüyoruz. 90 milimetre çok önemli bir rakam. Havzanın ortalama yağışı miktarı 500 milimetrenin altında. 2003’ten sonra en yüksek düzeyde yağışın martta gerçekleştiğine tanıklık ediyoruz. Geçmişteki o yağışlı aylar 82-83 milimetre civarlarında. Şu an bu rakam 87-90 milimetre civarında. Kıyasladığımızda bu rakamın son yıllardaki yağışların üzerine çıktığını gördük.”
